Chùa đồng yên tử

Chùa đồng yên tử tỉnh Quảng Ninh là cách gọi tắt của khu di tích và danh lam thắng cảnh Yên Tử một trong những điểm nổi tiếng của du lịch Quảng Ninh. Ở đây có rất nhiều ngôi chùa thiêng liêng được nhiều người biết đến. Mỗi năm, có hàng nghìn người hành hương đến đây để vãn cảnh, dâng hương lên chùa

Đôi nét về chùa Đồng Yên Tử 

Chùa Đồng Yên Tử nằm trong quần thể Trúc Lâm Yên Tử, tọa lạc trên đỉnh Yên Sơn với độ cao 1068m so với mực nước biển. Địa hình trên đỉnh Yên Sơn khá hiểm trở.

Phía Tây Bắc bao của đỉnh núi là vách đá đứng sừng sững sâu 200m. Đây chính là ranh giới giữa tỉnh Bắc Giang và Quảng Ninh. Chùa Đồng nằm trên độ cao lý tưởng kết hợp với vị trí hội tụ linh khí của núi Yên Tử nên ở đây luôn có mây vờn gió cuộn.

Chùa Đồng đã được ghi nhận kỷ lục là ngôi chùa làm bằng đồng lớn nhất ở Việt Nam. Để tiến tới một kỷ lục lớn hơn là “ngôi chùa nằm trên đỉnh núi làm bằng đồng lớn nhất châu Á” thì rất nhiều thợ đã phải ròng rã làm những công đoạn rất vất vả trong lịch sử của ngành xây dựng.

Không chỉ đạt được giá trị về kiến trúc mà đây còn là một ngôi chùa linh thiêng hàng đầu non nước Yên Tử cũng như trên cả nước. Hàng năm, chùa Đồng Yên Tử đón hàng triệu lượt du khách thập phương tới hành hương, tế lễ. 

Lịch sử xây dựng chùa Đồng 

Chùa Đồng Yên Tử chính thức được xây dựng vào thời Hậu Lê (TK XVII) do bà phi của chúa Trịnh phụ trách. Ở giai đoạn này thì chùa mới chỉ là một khám nhỏ đến nỗi một người cũng không lọt qua.

Đến năm Canh Thân 1740, có một cơn bão lớn khiến mái chùa bật ra, vì thế mà kẻ gian lợi dụng dỡ phần mái còn lại. Đến năm 1930, người xưa kể có bà Bùi Thị Mỹ đến từ chùa Long Hoa đã tiến hành tái tạo lại chùa bằng bê tông cốt đồng. 

Trải qua nhiều lần tái tạo và nhận thấy giá trị tâm linh độc đáo thì vào năm 2005, UBND Quảng Ninh đã phê duyệt dự án tôn tạo, phục dựng lại chùa Đồng. Công trình đã được hoàn thành vào tháng 1 năm 2007 và ghi nhận được nhiều kỷ lục. 

Sự tích về chùa Đồng Yên Tử 

Chùa Đồng có tên chữ là Thiên Trúc Tự mang ý nghĩa là đất nước của Phật tổ Như Lại và ý chỉ vị trí vô thượng nằm trên đỉnh núi Yên Tử. Tương truyền rằng ở trên đỉnh Yên Sơn có đặt chùa Đồng trước kia thường được gọi là núi thiếng.

Đây là nơi hô phong hoán vũ, cầu mưa trên đỉnh Yên Tử. Vì thế mà theo nhận thức của nhiều người xưa thì chùa Đồng Yên Tử là nơi mà con người đến để cầu viện sinh lực vũ trụ cho cuộc đời. Điều này chỉ xảy ra ở vùng đất sở hữu những điều kiện được hội tụ dòng chảy linh thiêng của vạn vật đất trời.

Có lẽ bởi vậy mà chùa Đồng đã trở thành nơi mà các tín đồ Phật tử đặt trọn niềm tin vào sự linh thiêng cho mỗi lần đến thăm với mong muốn nhập nguồn linh khí linh thiêng đó. 

Chùa Đồng thờ Quan thế âm bồ tát, tuy nhiên chuông đồng và đồ thờ bằng đồng được xây dựng thời đó hiện tại đã bị thất lạc. Ngôi chùa này cũng là nơi ngự trị của Phật tổ Việt Nam, nơi thờ vong Phật tổ Như Lai của nước Thiên Trúc, tiền kiếp của Phật tổ Thích Ca Mâu Ni. Đứng ở chùa Đồng, bạn sẽ cảm nhận được sự linh thiêng lan tỏa khắp mọi nói khiến tâm hồn được gột rửa với mùi thơm dịu mát của mây trời, cỏ cây đất phật. 

Hướng dẫn đường lên chùa Đồng Yên Tử 

Trước kia để có thể lên được chùa Đồng Yên Tử thì con đường duy nhất là treeking qua hàng nghìn bậc đá, băng qua đường núi suốt chiều dài 6km để đặt chân lên đỉnh Yên Sơn. Tuy nhiên vài năm trở lại đây thì Ban quản lý của khu danh thắng Yên Tử đã cho phép xây dựng và đưa vào sử dụng tuyến cáp treo để du khách có thể thuận tiện hơn trong việc chinh phục ngôi chùa. 

Ngồi trong cabin cáp treo bạn có thể ngắm nhìn trọn vẹn đất trời, núi non Yên Tử từ trên cao. Khi đến ga thì sẽ tiếp tục đi bộ một đoạn nữa để thưởng ngoạn non thiêng Yên Tử. Từ cáp treo nhìn xuống bạn sẽ rất ngạc nhiên khi được chiêm ngưỡng khu rừng cây Yên Tử, nơi có nhiều ngọn tùng cổ với tuổi đời đã 700 năm vươn mình trong một không gian rất rộng.

Ngoài ra còn có các cây măng mọc tua tủa có khi chạm luôn cả vào cáp treo. Tuy đã có cáp treo nhưng đoạn đường đi bộ để lên được chùa Đồng cũng khá dài, cheo leo với hàng nghìn bậc đá lởm chởm xuyên qua những khu rừng già. Khi đất trời vào xuân, có những cơn mưa phùn lất phất thì bạn sẽ được trải nghiệm “vén sương tìm đường” để lên chùa. 

Kiến trúc độc đáo của chùa Đồng Yên Tử 

Kiến trúc

Chùa Đồng Yên Tử mới do đích thân các nghệ nhân đúc đồng lão luyện ở Ý Yên, Nam Định thực hiện mô phỏng theo mẫu ở chùa Keo thuộc Thuận Thành, Bắc Ninh. Chùa nặng 70 tấn, rộng 3,6m, dài 4,6m, chiều cao từ cột đến mái là 3,35m.

Những chi tiết hoa văn ở bệ mái, đầu đao mang đậm kiến trúc thời Trần. Toàn bộ công trình bao tượng Phật, chùa, chuông ước tính nặng 70 tấn, được đúc hoàn toàn bằng đồng nguyên chất nhập khẩu từ Australia với 4000 cấu kiện, trong đó có cấu kiện nặng nhất là 1,4 tấn. Tất cả được lắp đặt trên đỉnh núi cao. 

Chùa Đồng Yên Tử được nhiều người ví là một bông sen vàng trên đỉnh núi linh thiêng, chùa được hợp thành từ khoảng 6000 chi tiết, có sự phức tạp nhất định khi tiến hành lắp ghép.

Tất cả các chi tiết từ viên ngói, gạch nền đến cột, kèo đều được đong đếm, cân đo, chỉnh sửa từng li từng tý nhằm đảm bảo tính thẩm mỹ giống với thiết kế trước. Ở hai bên chùa có đặt các giá treo chuông, khánh. Ở sau chùa xây dựng một nhà tăng để các sư an trú. 

Cảnh quan

Do nằm ở vị thế khá cheo leo, độ cao lớn nên trên đỉnh Yên Sơn quanh năm có mây mù che phủ. Do đặc điểm ấy mà chùa Đồng đã được thiết kế bằng các phương pháp tối ưu hóa nhằm chống chịu lại với thời tiết khắc nghiệt. Khi tiến hành xây dựng chùa Đồng Yên Tử mới thì hai ngôi chùa cũ đã được chuyển đến Ban Quản lý di tích Yên Tử để bảo quản. Sau này tiếp tục được chuyển về Nhà trưng bày. 

Địa thế ngôi chùa được dựng lại giống với hình dáng của một bông sen lớn. Trong đó thì mỗi một phiến đá tượng trưng cho một cánh sen đang nở, còn ngôi chùa thì nằm giữa đài sen.

Phía đông của triền đá dốc nghiêng, phía tây có dốc đứng tạo thành vực thẳm, lối đi chỉ vừa vặn một bàn chân. Công trình xây dựng theo hướng Tây Nam. Lên chùa Đồng Yên Tử, đi trong mây trắng bạn sẽ khó phân biệt được đâu là đất, đâu là trời. Nhìn về 4 hướng thì cảnh sắc giống hệt một dải lụa xanh tuyệt đẹp. 

Hàng năm, cứ đến dịp đầu xuân, du khách mọi nơi đều có ước muốn hành hương đến chùa Đồng Yên Tử để cầu nguyên, chiêm bái, tìm về cõi Phật, tìm lại sự an nhiên.